عدم معیّت و همراهی امام، کربلا برپا می کند

اولین روز مراسم عزاداری دهه اول محرم 1401 هیئت محبین اهلبیت(علیهم السلام) قم شنبه 8 مرداد 1401 با سخنرانی حجت الاسلام احمد پناهیان در مسجد مقدس جمکران برگزار شد.

مجالس روضه برای ادامه راه نیمه تمام سیدالشهداست

اباعبدالله علیه السلام عصر روز عاشورا خطاب به فرزندش سجاد علیه السلام فرمود: یا وَلَدی یا عَلیّ وَاللهِ لا یَسْکُنُ دَمی حَتّی یَبْعَثَ اللهُ الْمَهدیَّ فَیَقْتُلَ عَلی دَمی مِنَ الْمُنافِقینَ الْکَفَرَةِ الْفَسَقَةِ سَبْعینَ اَلْفاً. خون من از جوشش نمی افتد، تا اینکه خداوند مهدی ما را مبعوث کند، و او هفتاد هزار نفر از منافقین را به درک واصل می کند. الان 1400 سال است وجود اقدس اباعبدالله علیه السلام و همه ائمه و وجود اقدس امام زمان ارواحنا فداه منتظر تحقق این وعده الهی است.

ما باید برای تحقق این وعده الهی خودمان را آماده کنیم. ما نمی خواهیم فقط با گریه و عزاداری بر اباعبدالله علیه السلام، خودمان را آرام کنیم. وَمَنْ قُتِلَ مَظْلُومًا فَقَدْ جَعَلْنَا لِوَلِيِّهِ سُلْطَانًا(اسراء 44). خون بناحق ریخته را باید مطالبه کرد. واقعه کربلا هنوز تمام نشده. ما برای سیدالشهدا علیه السلام یادواره نمی گیریم. فَإِنَّ فِی اجْتِمَاعِکُمْ وَ مُذَاکَرَتِکُمْ إِحْیَاءً لِأَمْرِنَا. این اجتماعات برای احیای امر اهلبیت و تحقق این وعده الهی در آخرالزمان است.

جلسات روضه برای ادامه راهی است که سیدالشهدا علیه السلام آغاز کرد. یعنی اقامه حق، و محق باطل. اباعبدالله علیه السلام چون آن روز تنها ماند، نتوانست این راه را به سرانجام برساند. حماسه عاشورا و کربلا با شهادت امام حسین علیه السلام نیمه تمام رها شد. «هَلْ مِنْ ناصِرٍ یَنْصُرُنی هَلْ مِنْ ذَابٍّ يَذُبُّ عَنْ حَرَمِ رَسُولِ اللَّهِ». «مَنْ کَانَ بَاذِلًا فِینَا مُهْجَتَهُ، وَ مُوَطِّناً عَلَى لِقَاءِ اللَّهِ نَفْسَهُ، فَلْیَرْحَلْ مَعَنَا». این مطالبات امام حسین علیه السلام همچنان ادامه دارد. این خون باید بیداری و حرکت ایجاد کند. روضه سیدالشهدا علیه السلام مایه حیات جامعه دینی است. مایه حیات خود ائمه است. مایه حیات امر ائمه است، که امر خداست.

اصل کلیدی «معیّت و همراهی امام جامعه»

یکی از بخشهایی که در حماسه کربلا خیلی برجسته است، هم قبل از رسیدن امام به کربلا در طول مسیر، و هم بعد از رسیدن به کربلا، مسئله ای است که قبل از بعثت پیغمبراکرم صلی الله علیه و آله در زمان انبیاء گذشته هم این حقیقت و این مسئله بعنوان یک اصل محوری زندگی دین مداران و اهل توحید بوده؛ حتی در ادیان گذشته. حتی در دوران رجعت ائمه بعد از ظهور این مسئله همچنان ادامه دارد. و اتفاقا این مسئله در واقعه عاشورا یک اصل مهم و برجسته است. این اصل نیست مگر «اصل معیّت و همراهی با امام جامعه».

وَكَأَيِّنْ مِنْ نَبِيٍّ قَاتَلَ مَعَهُ رِبِّيُّونَ كَثِير. با انبیاء ربیّون بسیاری همراه بودند و همراه آنها مبارزه و جهاد کردند. فَمَا وَهَنُوا لِمَا أَصَابَهُمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ(آل عمران 146). از آنچه در راه خدا و همراهی امام برایشان اتفاق می افتاد ابایی نداشتند؛ برای اینکه حکومت الله در جهان محقق شود. از سختی کشیدن و جان باختن و هزینه کردن در همراهی با پیامبران خسته و ملول نشدند. ظهور امام زمان علیه السلام، تحقق انتظار همه انبیاء و امت های گذشته است. وَنُرِيدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا فِي الْأَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِينَ(قصص 5). ما آمده ایم در خیمه اباعبدالله علیه السلام تا ارتباط و تکلیفمان با امام زمان ارواحنا فداه را بفهمیم.

کسانیکه پای رکاب پیغمبراکرم صلی الله علیه و آله از مبارزه و سختی کشیدن خسته شدند، آبروی اسلام و مسلمین را بردند. 43 سال زمان زیادی نیست برای یک انقلاب. برگردید 1400 سال پیش و در طول این 1400 سال، درس این بوده که در برابر شداید و دشواریها انسان خسته نشود. 43 سال که زمانی نیست. وقتی با امام همراهی می کنی، خستگی و رنجش خاطر و ملول شدن معنا ندارد.

وَمَا ضَعُفُوا وَمَا اسْتَكَانُوا. ابراز ضعف و خستگی نکردند. وَاللَّهُ يُحِبُّ الصَّابِرِينَ(آل عمران 146). خدا استقامت کنندگان را دوست دارد. کربلا این موضوع معیّت خیلی برجسته است. همراهی امام کار سخت و دشواری است. شما صبر کنید در چشیدن زجرها و مرارت ها و سختی ها، پای همراهی امام جامعه. مَتی تَرانا وَ نَراکَ وَ قَد نَشَرتَ لِواءَ النَّصرِ تُری. تا وقتی نصرت و ظفر امام زمان ارواحنا فداه را ببینیم، باید در این مسیر استقامت کنیم. امری که در طول بیش از علیه السلام00 سال هنوز محقق نشده. اصل حرکت اباعبدالله علیه السلام یک استثنا نبود. این دستورِ جاری تمام امت های موحد در طول تاریخ بوده. اما میزان درد و مصیبت و سختی قیام اباعبدالله علیه السلام خیلی زیاد بود. سختی در راه همراهی امام وجود دارد، اما نتیجه بخش است.

عدم معیّت امام، کربلا برپا می کند

وقتی خبر شهادت مسلم بن عقیل رسید، اباعبدالله علیه السلام هنوز به کربلا نرسیده بود. وقتی امام از مکه حرکت کرد فرمود: مَنْ کَانَ بَاذِلًا فِینَا مُهْجَتَهُ، وَ مُوَطِّناً عَلَى لِقَاءِ اللَّهِ نَفْسَهُ، فَلْیَرْحَلْ مَعَنَا. اینجا هم بحث معیّت و همراهی است. فرمود «فینا»، هرکه آماده بذل جان در راه ماست. حقیقت واقعه کربلا استمرار دارد. هر امتی برای امام زمانش باید آماده بذل جان باشد. این مسئله مختص اباعبدالله علیه السلام نبود. هرکس آماده است جانش را در راه تحقق امر خدا و امام فدا کند، باید با امام حسین علیه السلام همراه شود. انقدر در بدرقه امام حسین علیه السلام گریه کردند، اما با امام همراه نشدند. این اشک و دعا که ارزش ندارد.

برخی از ما برای ظهور امام زمان ارواحنا فداه فقط دعا می کنیم. باید معیّت و همراهی با امام اتفاق بیفتد. فَمَعَكُمْ مَعَكُمْ لاَ مَعَ غَيْرِكُمْ. اگر کسی بخواهد با دشمنان ائمه نباشد، باید با ائمه همراه باشد. و قد خذلنا شیعتنا. مردم کوفه امام حسین علیه السلام را همراهی نکردند، مسلم کشته شد. عدم معیّت امام، کربلا برپا می کند. در زیارت عاشورا اینگونه می خوانیم: «فَأَسْأَلُ اللَّهَ الَّذِی أَكْرَمَنِی بِمَعْرِفَتِكُمْ وَ مَعْرِفَةِ أَوْلِیائِكُمْ وَ رَزَقَنِی الْبَرَاءَةَ مِنْ أَعْدَائِكُمْ أَنْ یجْعَلَنِی مَعَكُمْ فِی الدُّنْیا وَ الْآخِرَةِ». مسئله معیّت امام است.

دعای فرج خواندن به تنهایی کاری از پیش نمی برد. خون امام زمان ارواحنا فداه که از خون سیدالشهدا علیه السلام رنگین تر نیست. چطور اگر شیعیان اباعبدالله علیه السلام ایشان را یاری و همراهی نکردند، امام در کربلا با این وضع فجیع به شهادت رسیدند. بنا نیست امام زمان علیه السلام توسط شیعیان یاری و همراهی نشوند، اما امام منصور باشند؛ خیر.

مشکل امام حسین، عدم معیّت شیعیان بود

مَنْ کَانَ بَاذِلًا فِینَا مُهْجَتَهُ، وَ مُوَطِّناً عَلَى لِقَاءِ اللَّهِ نَفْسَهُ، فَلْیَرْحَلْ مَعَنَا. اگر بعد از طواف مکه سراغ زندگی خودمان برویم، اما اماممان برای تحقق امر خدا راهی صحرای کربلا شود و در این راه کشته شود، این مسلمانی نیست. در زبان بگوییم لبیک اللهم لبیک، اما حجت خدا ما را دعوت به همراهی کند، و ما لبیک نگوییم؛ این حج مقبول نیست. تَمَامُ الْحَجِّ لِقَاءُ الْإِمَام‏.

خیلی از حجاج امام حسین علیه السلام را همراهی کردند، اما تا جایی که خبر شهادت مسلم رسید. بعد از خبر شهادت مسلم، همه اباعبدالله علیه السلام را تنها گذاشتند و رفتند. شهادت مسلم بن عقیل واقعه خیلی تعیین کننده ای بود. خبر شهادت مسلم که به کاروان رسید، اباعبدالله علیه السلام دستور دادند اصحاب جمع شوند. یعنی تمام هزاران نفری که از مکه به امام لبیک گفته بودند و با امام همراه شده بودند تا جانشان را فدای امام کنند. امام فرمود فَمَنْ أَحَبَّ مِنْکُمُ الاِنْصِرافَ فَلْیَنْصَرِفْ. هرکه می خواهد برگردد، برگردد. برخی تا مرز خطر با امام همراه هستند؛ اما وقتی احساس خطر کردند و به مشکل و سختی برخوردند، امام را تنها می گذارند.

کسانیکه در منزل زباله از امام حسین علیه السلام جدا شدند، اباعبدالله علیه السلام را قبول داشتند؛ خدا را هم بنده بودند؛ راه اباعبدالله علیه السلام و هدف او را هم قبول داشتند. اما با کشته شدن مسلم، معیّت امام خدشه دار شد. آنچه که اجازه معیـّت با امام به ما نمی دهد، منیّت است؛ منفعت طلبی، دنیا طلبی، راحت طلبی. آنچه مقابل معیّت امام است، منیّت است.

در طول انقلاب اسلامی خیلی افراد اینگونه عمل کردند. هرکدام در دوره ای از معیّت با امام منصرف شدند. وقتی دقیق نگاه می کنیم، می بینیم علت جدایی اینها منیّت و منفعت طلبی و راحت طلبی آنهاست. از معیّت با امام منصرف می شوند بخاطر منیّت و منفعت طلبی. خدا چه ارزشی به ما انسانها داده که در معیّت با امام بتوانیم در تحقق عالی ترین هدف یعنی تحقق حکمرانی خدا در عالم و سعادت نوع بشر تا قیامت نقش داشته باشیم. و چقدر انسان پست است که بخاطر منیّت، از چنین نعمتی که خداوند در اختیار او قرار داده بگذرد. ما می توانیم عمر کوتاه و منافع زودگذرمان را در راه یک آرمان عظیم بشریت فدا کنیم.

بنا نیست امام از مردم پیروی کند؛ مردم باید خودشان را با امام جامعه همراه کنند

گفتند نجات جهان با حسین علیه السلام است. نه؛ حیات عالم با حسین علیه السلام است. زنده بودن و زنده نبودن ما بستگی به این معیت و همراهی ما با امام دارد. اَللّهُمَّ اجْعَلْ مَحْیاىَ مَحْیا مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ مَماتى مَماتَ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ. زائر امام حسین علیه السلام باید زندگی اش ارزشمند شود. همانطور که یاران اباعبدالله علیه السلام زندگی شان را در راه تحقق امر الهی فدا کردند.

شعار امسال محرم ما این کلام اباعبدالله علیه السلام است: فَمَنْ کانَ مِنْکُمْ یَصْبِرُ عَلى حَدِّ السَّیْفِ وَ طَعْنِ الاَسِنَّةِ فَلْیَقُمْ مَعَنا وَ إِلاّ فَلْیَنْصَرِفْ عَنّا. هرکس صبر بر سختی شمشیر و نیزه دارد، با ما بپا خیزد، و الا از ما جدا شود. هرکس با حسین علیه السلام همراه نشد، خودش را شیعه و مسلمان و موحد نداند. کسیکه با حسین علیه السلام همراه نیست، جزو شیعیان نیست. خیلی ها منصرف شدند و اباعبدالله علیه السلام را تنها گذاشتند و رفتند. اما امام حسین علیه السلام منصرف نشد. امام حسین علیه السلام که بنا نیست از مردم تبعیت کند. امام از خداوند دستور می گیرد. این مردم هستند که باید خودشان را با امام جامعه همراه کنند.

باید انقدر ظرفیت در خودمان ایجاد کنیم که بتوانیم با امام همراه شویم. اگر ایمانمان قوی نشود، در امتحان سختی مثل واقعه کربلا نمی توانیم سربلند خارج شویم. باید دلمان را به ایمان و اتصال به خدا گرم و قدرتمند کنیم. عبیدالله بن زیاد با لشکر به کوفه نیامد، تنها آمد. اما با رعب و وحشت شیطانی که در مردم ایجاد کرد، مومنین ضعیف ایمانشان را از دست دادند. دچار ترس شدند. مثل خیلی هایی که با یک تهدید آمریکا دم از مذاکره می رنند. يَقُولُونَ نَخْشَى أَنْ تُصِيبَنَا دَائِرَة(مائده 52). اینها می ترسند. ترس انسان را از همراهی امام باز می دارد.