غربت حضرت حمزه امری طبیعی نیست

مراسم سالگرد شهادت حضرت حمزه سیدالشهدا در هیئت محبین اهلبیت(علیهم السلام) دوشنبه 26 اردیبهشت 1401 با سخنرانی حجت الاسلام احمد پناهیان در مسجد امیرالمومنین(علیه السلام) قم برگزار شد.

غربت حضرت حمزه امری عادی نیست

مِنَ الْمُؤْمِنِينَ رِجَالٌ صَدَقُوا مَا عَاهَدُوا اللَّهَ عَلَيْهِ فَمِنْهُمْ مَنْ قَضَى نَحْبَهُ وَمِنْهُمْ مَنْ يَنْتَظِرُ وَمَا بَدَّلُوا تَبْدِيلًا(احزاب 23). حضرت حمزه علیه السلام واقعا غریب است، حتی نزد ما شیعیان. در معرفی این اسطوره های تاریخ اسلام آنچه که ما باید انجام دهیم، شایسته و کافی نیست. در عرش الهی خود خدای متعال چنین مرقومه ای را نقش بسته اند: حمزة اسداللَّه و اسد رسوله و سیّدالشهدا. جمله ای کوتاه که در دل خود دریایی از معنا دارد. أشهد أن حمزة اسداللَّه و اسد رسوله و سیّدالشهدا. پیغمبراکرم صلی الله علیه و آله مکرر این جمله را از برترین یاران خود اقرار گرفتند برای تشرف آنها به ایمان و اسلام.

پیغمبراکرم صلی الله علیه و آله یک شب قبل از جنگ احد و شهادت حضرت حمزه علیه السلام به ایشان فرمودند باید ایمان و اسلامت را کامل کنی، و بیعتِ رضا کنی. بخشی از این بیعت همین جمله بود: أشهد أن حمزة اسداللَّه و اسد رسوله و سیّدالشهدا. خود حضرت حمزه علیه السلام باید نسبت به درجه و مقام خودش شهادت بدهد تا ایمانش کامل شود! خدای متعال بنا دارد شخصیتی مثل حضرت حمزه علیه السلام را الگو و اسطوره برای مسلمانان معرفی کند. چنین شخصیتی باید بین مسلمین تجلیل و تکریم و تکرار شود.

جناب عبیده، حمزه، جعفر طیار، و امیرالمومنین علیه السلام، چهار شخصیت بزرگواری بودند که با یکدیگر هم پیمان شدند به جهاد پای رکاب پیغمبراکرم صلی الله علیه و آله تا شهادت. امیرالمومنین علیه السلام فرمود رفقای من بر آن عهد باقی ماندند و به شهادت رسیدند، «وَمِنْهُمْ مَنْ يَنْتَظِرُ» من هستم، که من هم به این مقام شهادت خواهم رسید و به عهدم وفا خواهم کرد.

حضرت حمزه علیه السلام اولین سردار سپاه اسلام بود. حمزه علیه السلام نباید گمنام و غریب باقی بماند. همه مساجد و هیئت ها باید از این شخصیت تجلیل به عمل آورند. این غربت حضرت حمزه علیه السلام اصلا امری طبیعی نیست! آیات متعدد قرآن در خصوص شخصیت حضرت حمزه علیه السلام نازل شده؛ چه مستقیم مثل آیه مِنَ الْمُؤْمِنِينَ رِجَالٌ صَدَقُوا مَا عَاهَدُوا اللَّهَ عَلَيْهِ فَمِنْهُمْ مَنْ قَضَى نَحْبَهُ وَمِنْهُمْ مَنْ يَنْتَظِرُ وَمَا بَدَّلُوا تَبْدِيلًا(احزاب 23)، و چه غیر مستقیم؛ مثل آیه وَالَّذِينَ آمَنُوا وَهَاجَرُوا وَجَاهَدُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَالَّذِينَ آوَوْا وَنَصَرُوا أُولَئِكَ هُمُ الْمُؤْمِنُونَ حَقًّا (انفال 74). هرکس می خواهد بفهمد ایمان یعنی چه، باید به شخصیت حضرت حمزه علیه السلام نگاه کند. خدای متعال اراده دارد شخصیتهایی مثل حضرت حمزه و جعفرطیار و عبیده و امیرالمومنین علیه السلام را از سایر مومنین جدا کند و بصورت ویژه به این شخصیت ها بپردازد. شهید پای رکاب پیغمبراکرم صلی الله علیه و آله زیاد بود، اما برای هر شهیدی اینگونه آیه نازل نمی شود.

برخی در دفاع از اقدامات اخیر دولت هنوز مردّدند

روایت امام معصوم است که هرچه جلوتر برویم، روحیه تعبد کمرنگ تر می شود و روحیه تعقل پررنگ تر می شود. دهه شصت یک فرمان حضرت امام مبنی بر وجوب حضور در جبهه ها کافی بود تا رزمندگان بار جبهه و جنگ را به دوش بگیرند. به خیانتهای امثال بنی صدر و برخی مسئولین هم نگاه نکردند. روحیه تعبد داشتند؛ فرمان امام بود. فرمانده میدان جنگ کسی مثل هاشمی بود که از بعد از آزادی خرمشهر اصرار داشت جنگ باید تمام شود، و نهایتا هم قطعنامه را به حضرت امام تحمیل کردند. بین مسئولین و حتی مسئولین نظامی اختلاف و دودستگی ایجاد شد، اما رزمندگان حاضر در جبهه فقط به فرمان امام توجه می کردند و لاغیر.

امروز اگر از نیروهای انقلابی بخواهید برای انقلاب کار کنند، هرکس چندین دلیل برای کار نکردن می آورد! همه نگاه می کنیم تا دشمن سازمانش را کامل کند و خط به خط جلو بیاید. انقدر قدرت پیدا کرده اند که با یک نوسان قیمت کالاها، التهاب جدی در جامعه و افکار عمومی ایجاد می کنند. سازمان و تشکیلاتشان را قوی کرده اند. کار به جایی می رسد که رهبرانقلاب نه به مسئولین و نهادها، بلکه به قاطبه مردم دستور جهاد تبیین می دهند. جهاد تبیین بدون خودسازی امکان ندارد. الَّذِينَ يُبَلِّغُونَ رِسَالَاتِ اللَّهِ وَيَخْشَوْنَهُ وَلَا يَخْشَوْنَ أَحَدًا إِلَّا اللَّهَ (احزاب 33). جهاد تبیین با ملاحظه و ترس از دشمن همخوانی ندارد. انقدر جریانهای انقلابی و شخصیتهای انقلابی در این ایام دلشان لرزیده. حتی وقتی رهبرانقلاب در این اقدام جدید دولت دستور حمایت از دولت دادند، برخی انقلابی ها نمی توانند خودشان را مجاب کنند به دفاع از این اقدامات. مردم هم به تردید اینها نگاه می کنند و مردد می شوند. اصلاحاتی های کوردل و غرب پرست می گویند بازهم ما هرچه ایراد از رییس جمهورهای خودمان در طول سلام الله علیها سال دیدیم عقب ننشستیم؛ از آنها دفاع کردیم. شما یک سال نشده از حمایتتان از رییس جمهورتان عقب نشسته اید! طعنه می زنند.

لیدر اصلاحات امروز به هم حزبی هایش می گوید خیلی دولت را نکوبید، دولت مسیر درستی را در هدفمندسازی یارانه ها دارد می رود. فردا که این اقدامات نتیجه داد مردم می فهمند که شما اشتباه کرده اید، و از چشم مردم می افتید! او هم فهمیده، اما برخی انقلابی ها مردد و بعضا مأیوس شده اند.

حضرت حمزه علیه السلام در زمانی از پیغمبراکرم صلی الله علیه و آله دفاع کرد که حضرت دعوتش را علنی کرده بود و از همه طرف مورد مواجهه با حملات گسترده قریش و کفار بود. این دفاع حضرت حمزه علیه السلام در مقابل هجمه دشمن بازدارنده بود. امروز باید به ابعاد مختلف شخصیت حضرت حمزه علیه السلام بپردازیم. باید کار کنیم. یکسال باید روی این شخصیت کار و تحقیق کنیم تا بتوانیم شب شهادت او را تعظیم کنیم. باید خودمان و دیگران را با دلیل قانع کنیم.

امیرالمومنین امر را تسلیم کرد چون حمزه نداشت

چرا این راه مبارزه را ادامه می دهیم؟ چرا امیرالمومنین علیه السلام امر را تسلیم کرد؟ فرمود چون مثل حمزه و جعفرطیار نداشتم. اینها چه شخصیت و جایگاهی داشتند؟ چگونه بود که حضرت حمزه علیه السلام می توانست برای امیرالمومنین علیه السلام به تنهایی یک امت باشد؟ سربازان جهاد تببین وقت استراحت و تفریح و گشت و گذار در پیامرسانها ندارند! وقت خود را در فضای مجازی در علوم غیرنافع و وبگردی تلف نکنیم. امروز اسلام نیاز به تبیین ما دارد. این قتلگاه فضای مجازی خیلی بدتر از کروناست. هر روز دارد از ما قربانی می گیرد.

ابوسفیان به قبر مطهر حضرت حمزه لگد زد و گفت حمزه بلند شو ببین آنچه من و تو برای آن می جنگیدیم الان ملعبه دست فرزندان من است! أَمْ نَجْعَلُ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ كَالْمُفْسِدِينَ فِي الْأَرْضِ أَمْ نَجْعَلُ الْمُتَّقِينَ كَالْفُجَّارِ(ص 28). این وصف خدای متعال است برای حضرت حمزه علیه السلام. حمزه مومن واقعی است؛ متقی حقیقی است. يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَكُونُوا مَعَ الصَّادِقِينَ(توبه 119). شما باید در جبهه صادقین و حمزه سیدالشهدا باشید. امام صادق علیه السلام در خصوص این آیه فرمود به چند دلیل شما باید همراه ما اهلبیت باشید: چون ما در جبهه مبارزه با دشمن خدا هستیم. و در جبهه نصرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله هستیم. و در جبهه عزت بخشیدن به اسلام هستیم.

شما باید انقدر قدرت داشته باشید که در مواقع لازم دشمن را از قدرت خود بترسانید: تُرْهِبُونَ بِهِ عَدُوَّ اللَّهِ وَعَدُوَّكُمْ(انفال 60). مثل حمزه سیدالشهدا. دشمن چقدر از شما می ترسد؟ نه تنها طمع نداشته باشد، بلکه از شما هراس داشته باشد. از نماز و هیئت و پایگاه شما چقدر هراس دارد؟ یا نه، بودجه هیئت شما هم توسط شیعه انگلیسی تأمین می شود؟! عربستان سعودی بودجه این جریان تشیع را تقبّل می کند. شما جزو این شیعیان هستید، یا جزو شیعیانی که دشمن از آنها حساب می برد؟ رییس جمهور دولت قبل هفته اولی که آمد به معلمها گفت مراقب باشید دانش آموزان سراغ اسلام انقلابی نروند. ما انقلاب اسلامی داریم نه اسلام انقلابی. انقلاب اسلامی به پیروزی رسید و تمام شد؛ دیگر حرف از اسلام انقلابی نزنید. یک نسل را تباه کردند با این تفکر. برخی معلمها رسما علیه دین سر کلاسها فریاد می زنند! این تفکر همچنان باقیست.

جواب توهین کننده را باید داد و برخورد کرد. أنا ثائر لأولیائی. توهین و تخریب بر اذهان اثر می گذارد. جوانان ما امروز مورد هجمه سنگین دشمنان در شبکه های مجازی هستند. مسئول فضای مجازی دولت قبل امروز خطاب به رهبرانقلاب می گوید مدل نگاه شما مدل نگاه کمونیستی است! چنین کسانی قدرت و دولت دستشان بود.

حوزه علیمه مرجع تقلیدی مثل حضرت حمزه می خواهد!

شخصی به سر و روی پیغمبراکرم صلی الله علیه و آله شکمبه گوسفند ریخت. پیغمبراکرم صلی الله علیه و آله به ابوطالب مطلب را فرمود. ایشان سراغ حمزه رفتند. حضرت حمزه علیه السلام سران قبیله را جمع کرد کنار خانه خدا، یعنی مرکز قدرتشان. شکمبه شتر را بر سر و صورت آنها مالید! به آنها گفت این آخرین باری است که با شما اتمام حجت می کنم. یکبار دیگر چنین جسارتی کنید گردن شما را خواهم زد. این قدرت را دارید وقتی جریانی علیه مقدسات شما اهانت می کند، اینگونه او و حامی اش را سرجایشان بنشانید؟ حضرت حمزه علیه السلام چنین شخصیتی است که خدای متعال بر عرش می نویسد: حمزة اسداللَّه و اسد رسوله و سیّدالشهدا. خدا به این حمزه می بالد! حمزه نه پیغمبر  است و نه امام و نه معصوم. حمزه منبع قدرت بود برای امامش.

راجع به حضرت حمزه علیه السلام خیلی حرف هست. اما کسانیکه جوانان ما را در فضای مجازی مشغول لغویات و مشغولیتهای بیهوده کرده اند، اجازه نمی دهند ما به چنین شخصیتهایی بپردازیم. رهبرانقلاب سال گذشته به مدیر حوزه علمیه گفتند برای تربیت مثل حضرت حمزه علیه السلام باید کار کرد. برنامه حوزه علمیه در این خصوص چیست؟ حوزه علیمه مرجع تقلیدی مثل حضرت حمزه می خواهد برای تداوم این راه.

پیغمبراکرم صلی الله علیه و آله شب قبل از جنگ احد به حضرت حمزه علیه السلام فرمود خیلی دور نیست که به سفری طولانی بروی. قبل از این سفر باید ایمانت را کامل کنی و با من تجدید عهد کنی. حضرت حمزه عرض کرد من که قبلا ایمان آوردم و عهد بستم. پیغمبراکرم صلی الله علیه و آله فرمود باید این عهد را تکمیل کنی. جملات و شهادت هایی را پیغمبراکرم صلی الله علیه و آله فرمود  حضرت حمزه علیه السلام  تکرار کرد، تا رسید به این شهادت: حمزة اسداللَّه و اسد رسوله و سیّدالشهدا. حضرت حمزه علیه السلام باید به مقام خودش اقرار کند تا ایمانش کامل شود. حضرت حمزه علیه السلام با شنیدن این جمله بسیار گریه کرد. مقامش را قبل از شهادتش گرفت. بعد از اقرار و تجدید عهد، پیغمبراکرم صلی الله علیه و آله برای حضرت حمزه دعا کرد: سددک الله و وفقک. خدا تو را محکم و استورا و موفق بدارد. و همین هم شد؛ وقتی دل یاران پیغمبر صلی الله علیه و آله در جنگ احد لرزید، دل حضرت حمزه علیه السلام نلرزید.

حمزه، عبیده، جعفرطیار و امیرالمومنین علیه السلام باهم قرار گذاشتند که پای رکاب پیغمبراکرم صلی الله علیه و آله می جنگیم تا شهادت. ما چند نفر از این رفقا داریم؟ این پیمان جزو شروط ایمان آنها که نبود. پیمانی بین خودشان بود. خداوند برای هم پیمانی این چهار نفر آیه نازل فرمود: مِنَ الْمُؤْمِنِينَ رِجَالٌ صَدَقُوا مَا عَاهَدُوا اللَّهَ عَلَيْهِ فَمِنْهُمْ مَنْ قَضَى نَحْبَهُ وَمِنْهُمْ مَنْ يَنْتَظِرُ وَمَا بَدَّلُوا تَبْدِيلًا. این پیمان مهم است. ما حمزه می خواهیم. جریان اصلاحات می گوید ما اشتباه کردیم از اول حکومت را به ولایت فقیه سپردیم. خاتمی گفت به جوانها بگویید نظام بهینه نظامی است که یک فرد حکومت نکند، جریان و شبکه ها حکومت کنند. با این تفکر باید همه آیات قرآن را کنار بگذاریم.