حقوق امام ما را به حقوق خدا راهنمایی میکند

جلسه اول مراسم ماه مبارک رمضان هیئت محبین اهلبیت(ع) چهارشنبه 25 فروردین 1400 با رعایت دستورالعمل های بهداشتی در مجتمع یاوران مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) قم با سخنرانی حجت الاسلام احمد پناهیان برگزار شد.

حقوق ائمه ما را به حقوق خدا راهنمایی میکند

هدایت امر مهمی است که در ماه رمضان با نزول قرآن که کتاب هدایت است، به اوج خود میرسد. رهبرانقلاب امروز گفتند قرآن همه ابعاد زندگی ما را در بر میگیرد. اگر کسی به سرچشمه هدایت دسترسی پیدا کند، و تمام بخشهای زندگی اش بر مدار هدایت قرآن باشد، این شخص هدایت و گوارا بودن زندگی را درک میکند. لذا یکی از مطالبات جدی ما در ماه مبارک رمضان در خانه خدا باید همین هدایت باشد.

موضوع امسال ماه مبارک رمضان ما در خصوص حق الله است. در طول یک سال گذشته در جلسات هیئت در خصوص حقوق امام صحبتهایی کردیم. مقصد و منظور ما از شناسایی حقوق ائمه، شناخت حقوق خداست: إلَى اللّهِ تَدْعُون وَ عَلَيْهِ تَدُلُّونَ. حقوق معصومین علیهم السلام را مروری کردیم. حق نصرت، حق هدایت، حق مودت و محبت را در حد توان و امکان بررسی کردیم.

بعد از حقوق امام، یک قدم جلوتر بگذاریم. حقوق خدا را باید بشناسیم و ادا کنیم. حقوق امام ما را به حقوق خدا راهنمایی میکند. شناخت حقوق خدا خودش جزو حقوق خداست. ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلَّا لِيَعْبُدُونِ(ذاریات 56). امام حسین علیه السلام در خصوص این آیه فرمود: إِنَّ اَللَّهَ جَلَّ ذِكْرُهُ مَا خَلَقَ اَلْعِبَادَ إِلاَّ لِيَعْرِفُوهُ فَإِذَا عَرَفُوهُ عَبَدُوهُ فَإِذَا عَبَدُوهُ اِسْتَغْنَوْا بِعِبَادَتِهِ عَنْ عِبَادَةِ مَنْ سِوَاهُ. وقتی انسان خدا را شناخت او را بندگی کرد، و از بندگی غیرخدا بی نیاز میشود. شناخت خدا عموما متمرکز بر شناخت حقوق خداست. ذات خدای متعال را که نمیتوان شناخت. در ارتباط با حقوق خدا ما تکالیفی داریم، و مجموعه این تکالیف زندگی ما را تشکیل میدهد.

تقوا جزو اصلی ترین حقوق الهی است

اولین حق از حقوق خدای متعال حق تقواست. تقوا یعنی ملاحظه خدا. رهبرانقلاب هم امروز اشاره کردند که کسی با قرآن هدایت نمیشود مگر اهل تقوا: ذَلِكَ الْكِتَابُ لَا رَيْبَ فِيهِ هُدًى لِلْمُتَّقِينَ(بقره 2). حق خدای متعال است که او را ببینیم و لحاظ کنیم. یعنی خدا تو را باز بدارد از خیلی اعمال و افکار. تقوا جزو اولین و اصلی ترین حقوق الهی است.

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ حَقَّ تُقَاتِهِ وَلَا تَمُوتُنَّ إِلَّا وَأَنْتُمْ مُسْلِمُونَ(آل عمران 102). میفرماید تقوا داشته باشید، حق تقوای الهی. این حق الهی را باید تمام و کمال بجای آوریم. همه جا خدا را ملاحظه کنیم. چگونه باید خدا را ملاحظه کنیم؛ همانگونه ملاحظه کنیم؛ نه اینکه آنگونه که میتوانیم خدا را ملاحظه کنیم! آنطور که حق خداست باید خدا را ملاحظه کنیم. ما خیلی جاها دستورات دینی را دست کم و دست پایین میگیریم؛ حتی در مناسبات اجتماعی. کم کم اختلاس به امری عادی در جامعه تبدیل میشود. اینها نتیجه سهل انگاری در رعایت تقواست.

امام صادق علیه السلام در خصوص این آیه فرمود: یُطَاعُ فَلَا یُعْصَی وَ یُذْکَرُ فَلَا یُنْسَی وَ یُشْکَرُ فَلَا یُکْفَر. تقوا یعنی خدا را اطاعت کنی و او را معصیت نکنی. همیشه خدا را یاد کنی و هیچگاه خدا را فراموش نکنی. اگر ماه رمضان خدا را یاد کردیم، اما در غیر ماه رمضان خدا را فراموش کردیم، این تقوا نیست. در همه امور نظر خدا را لحاظ کنیم. حتی شکر نعمت هم به تقوا مربوط است. همه جا شکر نعمت خدا را بجای آوریم و نعمتهای الهی را نادیده نگیریم. همه ابعاد کرامات و عنایات الهی را شاکر باشیم. نعمتی بالاتر از انقلاب اسلامی مگر داریم؟ نعمت رهبری فهیم و حکیم و فرزانه؛ همه این نعمتها را باید شکرانه بجای آوریم.

تقوا را باید رعایت کنیم، چون جزو حقوق خداست

چقدر غافلند کسانیکه گمان میکنند قرآن برنامه ای برای زندگی اجتماعی و سیاسی و اقتصادی و... جامعه ندارد. هیچگاه نعمتهای الهی را کفران نکنیم، یعنی نادیده نگیریم. کسیکه هیچگاه خدا را فراموش نمیکند، هیچ نعمتی از خدای متعال را نادیده نمیگیرد.

ثمره اینکه تقوا را جزو حقوق خدای متعال بشماریم چیست؟ گاهی ما تقوا را رعایت میکنیم، برای اینکه زندگی خوبی داشته باشیم. یا برای اینکه آخرت خوبی داشته باشیم. اما گاهی تقوا را رعایت میکنیم، چون رعایت تقوا جزو حقوق خداست. انسان وقتی گرفتار شیطان میشود، انسان حقیر و پستی میشود. انسان پست هم براحتی از حقوق خودش عقب نشینی میکند. میگوید بهشت نمیخواهم. اما اگر انسان تقوا را جزو حقوق خدا دانست، از آن کوتاه نخواهد آمد. چه بهشت برود چه جهنم؛ چه به نتیجه دلخواهش برسد چه نرسد؛ در هر صورت تقوا را رعایت خواهد کرد. انگیزه ما را برای رعایت تقوا چند برابر میکند.

رهبرانقلاب امروز گفتند موضع ما در مذاکرات مشخص است، اما مسئولین اصرار دارند به مذاکره؛ اما بدانید که آمریکا اینطور است و آنطور. رهبرانقلاب هم به دولت گذشته و هم این دولت اجازه دادند که مذاکره کنند، چون دولتمردان قبل در جامعه این را تبدیل به یک گفتمان کردند، که انرژی هسته ای حق مسلم ماست. وقتی شما انرژی هسته ای را صرفا جزو حقوق خود به حساب آوردید، خب ممکن است از حق خود کوتاه بیایید! بله، انرژی هسته ای هم بخشی از حقوق ماست، اما ولایتمداری هم جزو حقوق مسلم ماست. در این فضا، رهبرانقلاب از حق خودشان بعنوان امام جامعه کوتاه آمدند، و اجازه دادند مذاکرات انجام بگیرد. و امروز بعد از گذشت هشت سال نتیجه و وضعیت جامعه و وضعیت هسته ای مان را داریم می بینیم.